حدیث | داستانی دیگر در مورد گردن زدن شخصی، توسط امیرالمومنین(ع)، که ادعا می کرد پیامبر(ص) پولش را نداده
متن روایت
عَنِ الصَّادِقِ ع قَالَ: جَاءَ أَعْرَابِیٌّ إِلَى النَّبِیِّ ص، فَادَّعَى عَلَیْهِ سَبْعِینَ دِرْهَماً ثَمَنَ نَاقَةٍ.
فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ ص: یَا أَعْرَابِیُّ أَ لَمْ تَسْتَوْفِ مِنِّی ذَلِکَ؟
فَقَالَ: لَا؛
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: إِنِّی قَدْ أَوْفَیْتُکَ؛
قَالَ الْأَعْرَابِیُّ: قَدْ رَضِیتُ بِرَجُلٍ یَحْکُمُ بَیْنِی وَ بَیْنَکَ.
فَقَامَ النَّبِیُّ ص مَعَهُ فَتَحَاکَمَا إِلَى رَجُلٍ مِنْ قُرَیْشٍ،
فَقَالَ الرَّجُلُ لِلْأَعْرَابِیِّ: مَا تَدَّعِی عَلَى رَسُولِ اللَّهِ؟
قَالَ: سَبْعِینَ دِرْهَماً ثَمَنَ نَاقَةٍ بِعْتُهَا مِنْهُ؛
فَقَالَ: مَا تَقُولُ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟
فَقَالَ ص: قَدْ أَوْفَیْتُهُ،
فَقَالَ الْقُرَشِیُّ: قَدْ أَقْرَرْتَ لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ بِحَقِّهِ فَإِمَّا أَنْ تُقِیمَ شَاهِدَیْنِ یَشْهَدَانِ بِأَنَّکَ قَدْ أَوْفَیْتَهُ وَ إِمَّا أَنْ تُوفِیَهُ السَّبْعِینَ الَّتِی یَدَّعِیهَا عَلَیْکَ.
فَقَامَ النَّبِیُّ ص مُغْضَباً یَجُرُّ رِدَاءَهُ
وَ قَالَ: وَ اللَّهِ لَأَقْصِدَنَّ مَنْ یَحْکُمُ بَیْنَنَا بِحُکْمِ اللَّهِ تَعَالَى ذِکْرُهُ.
فَتَحَاکَمَ مَعَهُ إِلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ(ع)؛
فَقَالَ علی ع لِلْأَعْرَابِیِّ: مَا تَدَّعِی عَلَى رَسُولِ اللَّهِ(ص)؟
قَالَ: سَبْعِینَ دِرْهَماً ثَمَنَ نَاقَةٍ بِعْتُهَا مِنْهُ.
قَالَ ع: مَا تَقُولُ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟
قَالَ: قَدْ أَوْفَیْتُهُ؛
قَالَ ع: یَا أَعْرَابِیُّ! إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ قَدْ أَوْفَیْتُکَ فَهَلْ صَدَقَ؟
فَقَالَ: لَا مَا أَوْفَانِی.
فَأَخْرَجَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع سَیْفَهُ مِنْ غِمْدِهِ وَ ضَرَبَ عُنُقَ الْأَعْرَابِیِّ؛
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص :لِمَ قَتَلْتَ الْأَعْرَابِیَّ؟
قَالَ ع: یَا رَسُولَ اللَّهِ نَحْنُ نُصَدِّقُکَ عَلَى أَمْرِ اللَّهِ وَ نَهْیِهِ وَ عَلَى أَمْرِ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ الثَّوَابِ وَ الْعِقَابِ وَ وَحْیِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا نُصَدِّقُکَ فِی ثَمَنِ نَاقَةِ هَذَا الْأَعْرَابِیِّ؟ وَ إِنِّی قَتَلْتُهُ لِأَنَّهُ کَذَّبَکَ لَمَّا قُلْتُ لَهُ: أَصَدَقَ رَسُولُ اللَّهِ فِیمَا قَالَ؟ فَقَال: لَا، مَا أَوْفَانِی شَیْئاً؛
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: أَصَبْتَ یَا عَلِیُّ، فَلَا تَعُدْ إِلَى مِثْلِهَا.
ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى الْقُرَشِیِّ وَ کَانَ قَدْ تَبِعَهُ،
فَقَالَ: هَذَا حُکْمُ اللَّهِ لَا مَا حَکَمْتَ بِه.
لغات و عبارات مشکل
فَتَحَاکَمَا: دادخواهی کردند
یَجُرُّ رِدَاءَهُ: عبایش را می کشید
غِمْدِهِ: قلاف شمشیرش
فَلَا تَعُدْ إِلَى مِثْلِهَا: در خصوص تضاد ابتدائی که بین این عبارت و عبارت قبلی آن در روایت به نظر می‌رسد: با توجه به روایات دیگر از رسول الله(ص) و ائمۀ معصومین(ع) ظاهرا این فرمایش حضرت اشاره به عدم ظرفیت مردم برای اجرای بیشتر این حکم است. لذا هم تصریح کرده‌اند که مطابق با حکم خداست و هم به دلیل ملاحظه ظرفیت، خواستند که بیش از این اجرا نشود. کما اینکه امیرالمؤمنین(ع) در حکومت خودشان به خاطر عدم ظرفیت مردم برخی احکام اسلام که در زمان رسول خدا(ص) جاری بود و بعد از ایشان تغییر کرده بود را جاری نمی‌کردند و حتی در برخی موارد از بیان صریح آن احکام اجتناب می‌کردند.( کافی ج8، ص59/ کافی ج5، ص556)
منبع
امالی صدوق، ص101 ـ من لا یحضره الفقیه، ج3، ص105
