علیرضا پناهیان

علیرضا پناهیان

برای مشاهده آخرین مطالب پایگاه اطلاع رسانی بیان معنوی کلیک کنید.

موسسه بیان معنوی

۱

سایت جدید بیان معنوی راه اندازی شد برای مشاهده کلیک کنید.

سبک زندگی با نگاهی به سورۀ حجرات- 13

هیچ عضوی از بدن به اندازۀ زبان موجب عذاب انسان نمی‌شود/بهترین صدقه، صدقۀ زبان است/ قدرت زبان مثبت مادرها بیشتر از پدرها

 

حجت الاسلام و المسلمین پناهیان، شبهای ماه مبارک رمضان و در طول برگزاری نمایشگاه قرآن، حدود ساعت 22:30 در مصلی بزرگ امام خمینی(ره)، با موضوع «سبک زندگی با نگاهی به سورۀ حجرات» سخنرانی می‌کند. علاقمندان می‌توانند می‌‌توانند این سخنرانی را هر روز ساعت 13:30 بر روی موج اف ام ردیف 100 مگا هرتز از رادیو قرآن بشنوند. در ادامه گزیده‌ای از مباحث مطرح شده در سیزدهمین جلسه را می‌خوانید:

دریافت در قالب PDF در ابعاد A4

دریافت در قالب PDF در ابعاد A5

اگر زبان را رها کنیم، خود به خود خوب نخواهد شد

  • زبان در وجود انسان جایگاهی دارد که هم می‌تواند بافضیلت‌ترین ثواب‌ها را برای انسان به ارمغان بیاورد و هم بالاترین عذاب‌ها را. لذا در بین همۀ رفتارهای انسان شاید مهمترین رفتار، مربوط به نحوۀ به کارگیری زبان باشد.
  • اگر کسی برای زبان خودش برنامه‌ریزی نکند علی‌القاعده خوش‌زبان نخواهد شد و بدزبانی خواهد کرد. کسی که زبان خود را کنترل نکند و برای زبان خود محدودیت‌های خاصی قائل نشود، یا تبدیل به آدمی خواهد شد که دیگران را مسخره می‌کند، یا با زبانش نیش خواهد زد، یا مدام دیگران را سرزنش خواهد کرد، و یا غیبت دیگران را خواهد کرد.
  • اگر زبان را رها کنیم، خود به خود خوب نخواهد شد. باید برای زبان خودمان برنامه‌داشته باشیم و به شدت کنترلش کنیم. شاید شنیده باشید که در گذشته بعضی‌‌ها بودند که سنگ‌ریزه‌ای زیر زبان خود می‌گذاشتند تا زبانشان را راحت‌تر کنترل کنند و موقع حرف زدن با مراقبت بیشتر و حساب‌شده‌تر سخن بگویند.

هیچ عضوی از بدن به اندازۀ زبان موجب عذاب انسان نمی‌شود

  • بعضی‌ها گناهان بزرگ و مهلک را گناهانی غیر از گناهان مربوط به زبان می‌دانند ولی بر اساس روایات، مهمترین عضو گنهکار بدن انسان زبان است. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «اکثر خطاهای انسان از زبان اوست؛ إِنَّ أَکْثَرَ خَطَایَا ابْنِ آدَمَ مِنْ لِسَانِه‏» (ارشاد القلوب/ج1/ص103)
  • در روز قیامت هیچ عضوی از اعضای بدن انسان به اندازۀ زبان موجب عذاب او نمی‌شود. رسول خدا(ص) می‌فرماید: «آیا جز این است که مردم به خاطر آنچه با زبان خود به دست می‌آورند به جهنم می‌افتند؟! وَ هَلْ یَکُبُّ النَّاسَ عَلَى مَنَاخِرِهِمْ فِی النَّارِ إِلَّا حَصَائِدُ أَلْسِنَتِهِم‏»(تحف العقول/ص56) و در روایت دیگری می‌فرمایند: «خداوند زبان را چنان عذاب مى‏کند که هیچ یک از جوارح دیگر انسان را مانند آن عذاب نخواهد کرد؛ یُعَذِّبُ اللَّهُ اللِّسَانَ بِعَذَابٍ‏ لَا یُعَذِّبُ بِهِ شَیْئاً مِنَ الْجَوَارِحِ»(کافی/ج2/ص115)

اعضای بدن به «زبان» می‌گویند: اگر تو ما را رها کنی، حال ما خوب است/درخواست اعضای بدن از زبان: تورا به خدا کاری به ما نداشته باش!

  • امام زین‌العابدین(ع) می‌فرماید: هر روز صبح زبان انسان از اعضای دیگر بدن احول‌پرسی می‌کند و می‌گوید حال‌تان چطور است؟ اعضای بدن می‌گویند: اگر تو بگذاری حال ما خوب است! از خدا بترس و کاری به ما نداشته‌ باش! و او را سوگند می‌دهند و می‌گویند: ما به واسطۀ تو پاداش می‌گیریم و به واسطۀ تو عذاب می‌بینیم. (إنّ لِسانَ ابنِ آدمَ یُشرِفُ کُلَّ یَومٍ على جَوارِحِهِ فیقولُ کیفَ أصبَحتُم؟ فیقولونَ: بخَیرٍ إن تَرَکتَنا، و یقولونَ: اللّه َاللّهَ فینا و یُناشِدونَهُ و یَقولونَ إنّما نُثابُ بکَ و نُعاقَبُ بکَ؛ خصال شیخ صدوق/ج1/ص6)

اگر در چیزی «نحوست» باشد، آن چیز زبان است

  • اسلام به چیزی به نام نحوست و شوم بودن معتقد نیست(تفسیرالمیزان/19/114) ولی رسول خدا می‌فرماید: اگر در چیزی نحوست باشد، آن چیز زبان است.(إِنْ کَانَ فِی شَیْ‏ءٍ شُؤْمٌ فَفِی اللِّسَان؛ کافی/2/116‏) یعنی زبان می‌تواند شوم باشد و موجب زحمت و سختی شود. بعضی‌ها زبانشان نحس است و نحسی آثار محتلفی دارد، از آثار مستقیم بدزبانی گرفته که ممکن باعث کشته شدن شود، تا اثر غیر مستقیم و اثر روانی منفی زبان در یک محیط که ممکن است اوضاع را برگرداند. گاهی اوقات همه چیز خوب پیش می‌رود، ولی یک نفر بدزبان در این میان می‌گوید: «نه! من می‌دانم درست نمی‌شود!» و در اثر همین حرف، همه چیز خراب می‌شود.

بهترین صدقه، صدقۀ زبان است

  • در کنار خطراتی که زبان دارد خوب است به جنبۀ مثبت زبان هم توجه کنیم و آن کارهای خوب زیادی است که انسان می‌تواند با زبانش انجام دهد. رسول گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: بهترین صدقه، صدقۀ زبان است؛ إِنَ‏ أَفْضَلَ‏ الصَّدَقَةِ صَدَقَةُ اللِّسَان»(مستدرک الوسایل/ج12/ص147) اگر با زبان خودتان به کسی محبت کنید، خودش صدقه است. گاهی اوقات همین‌که احوال کسی را بپرسیم و با کلمات خوبی که به زبان می‌آوریم یک انرژی مثبتی به او بدهیم خودش صدقه است و شاید ثوابش بیشتر از این باشد که مقداری پول صدقه بدهیم.
  • انسان با زبان خودش می‌تواند آبروی یک مؤمن را حفظ کند. چه خدمت‌هایی که می‌توان زبان انجام داد و چه دلگرمی‌هایی که می‌توان به آدم‌ها داد! حتی گاهی بیمار بستری در حال مرگ را می‌شود با زبان احیاء کرد. اطباء گاهی اوقات با زبان خودشان بیشتر از نسخه و دارو، بیماران را مداوا می‌کنند.

توانایی خاص خانم‌ها در به کارگیری زبان/ قدرت زبان مثبت مادرها بیشتر از پدرها

  • خانم‌ها در به کارگیری زبان توانایی خاصی دارند که می‌توانند از این قدرت به خوبی استفاده کنند. مادرها در به کارگیری زبان مثبت و شیرین قدرتی دارند که خدا این قدرت را به پدرها نداده است. وقتی در خانواده‌ای بین زن و شوهر دعوا می‌شود، حتی اگر تقصیر با مرد باشد، غالباً خانم راحت‌تر می‌تواند با زبان مثبت خود دعوا را خاتمه دهد. خداوند در به کارگیری زبان چنان قدرتی به خانم‌ها داده است که زبان خانم‌ها چه بسا بتواند آتش جهنم را هم خاموش کند، چه رسد به آتش‌های دنیا!

قدرت زبان در تربیت فرزندان نیز فوق‌العاده است

  • قدرت زبان در تربیت فرزندان هم فوق‌العاده است. کافی است مادر خانواده با خوش‌زبانی به فرزندان خودش بگوید چه چیزهایی را دوست دارد. مثلاً بگوید: «من چقدر دوست دارم نام امیرالمؤمنین(ع) را بشنوم». این نوع رفتار و خوش‌زبانی مادر برای فرزند خانواده از هزارتا کلاس اخلاق و اصول عقاید مؤثرتر خواهد بود.
  • از زبان بهترین بهره‌ها را می‌شود بُرد. البته زبان‌بازی و زبان ریختن به معنای بد کلمه طبیعتاً بد است ولی انسان می‌تواند با زبانش کارهای خوب انجام دهد؛ یکی از این کارهای خوب ابراز محبت است. همان‌طور که می‌دانید تعریف کردن از دیگران جلوی خودشان خوب نیست ولی طبق روایات اگر به کسی علاقه داشتید خوب است به او بگویید.
  • هر کسی روز قیامت کفه ترازویش سبک بود باید بداند که فقط با استفادۀ درست از زبان خودش می‌توانست کفۀ ترازوی خود را از ثواب سنگین کند ولی این بهره را از زبان خود نبرده است.

بعضی‌ها زبانشان حق است

  • بعضی‌ها واقعاً زبانشان حق است و خداوند حق را بر زبانشان جاری می‌کند. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «به گمان‌های مؤمنین اهمیت بدهید، چرا که خداوند حق را بر زبان مؤمن جاری می‌کند؛ اتَّقُوا ظُنُونَ‏ الْمُؤْمِنِینَ فَإِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَجْرَى الْحَقَّ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ»(غررالحکم/ص152/حدیث31)
  • بعضی‌ها آن‌قدر آدم‌های مثبت، نورانی، خوش‌نیت و صاحب نفَسی هستند که وقتی در مورد یک کاری، مثبت سخن می‌گویند و دعا می‌کنند خود به خود آن کار به سمت درستی پیش می‌رود.

عذاب‌ الهی برای کسی که دیگران را مسخره کند بسیار سنگین است

  • عذاب‌های الهی برای کسانی که دیگران را مسخره و استهزاء می‌کنند بسیار سنگین است. رسول اکرم(ص) می‌فرماید: «خداوند متعال، مؤمن را از عظمت جلال و قدرت خودش خلق کرده است، هر کسی به مؤمن طعنه بزند، به خدا طعنه زده است؛ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ‏ الْمُؤْمِنَ‏ مِنْ عَظَمَةِ جَلَالِهِ‏ وَ قُدْرَتِهِ‏، فَمَنْ طَعَنَ عَلَیْهِ، أَوْ رَدَّ عَلَیْهِ قَوْلَهُ، فَقَدْ رَدَّ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ» (امالی شیخ طوسی/ص306)
  • امام صادق(ع) در مورد کسانی که دیگران را مسخره می‌کنند، می‌فرماید: نمی‌توان مسخره کنندۀ مردم را به عنوان یک دوست مطمئن و صادق انتخاب کرد.  (لَا یَطْمَعَنَّ ... الْمُسْتَهْزِئُ بِالنَّاسِ فِی‏ صِدْقِ‏ الْمَوَدَّةِ؛ خصال شیخ صدوق/ج2/ص434) برای دوستی و رفاقت نمی‌توان به کسی که دیگران را مسخره می‌کند اطمینان کرد، و چنین آدمی دوست خوبی برای انسان نخواهد شد.

امام حسن(ع) بیش از دیگر ائمۀ(ع) از زبان دوستان خود آزار دید/ شبه زیارت نامه امام حسن(ع) در پاسخ به لعن و ناسزای مرد شامی

  • امام حسن(ع) بیش از سایر ائمۀ هدی(ع) از ناحیۀ دوستان خود مورد سرزنش قرار گرفت و از زبان آنها آزار دید. یعنی حتی آدم‌های خوب درجۀ بالا که اطراف امام حسن(ع) بودند با زبان خودشان، حضرت را آزار دادند. ولی امام حسن(ع) با سخنان بد یا ناسزاهای دیگران با کمال بزرگواری برخورد می‌کرد. بعضی‌ها می‌آمدند و به حضرت ناسزاهایی می‌گفتند ولی امام حسن(ع) به قدری خوب با آنها برخورد می‌کرد که از سخنان زشت خودشان پشیمان می‌شدند.
  • یک روز امام حسن(ع) راکب بودند و داشتند عبور می‌کردند، مردی که اهل شام بود حضرت را دید و وقتی ایشان را شناخت شروع کرد به ناسزا گفتن و لعنت کردن. (همان‌طور که می‌دانید اهل شام در جنگ صفین با امیرالمؤمنین(ع) جنگیده بودند و در آنجا تبلیغات زیادی علیه علی(ع) شده بود.) 
  • امام حسن(ع) به آن مرد چیزی نگفت، وقتی لعن گفتن او تمام شد، امام حسن(ع) به او سلام کرد و لبخند زد و فرمود: فکر کنم شما غریب هستی، شاید هم اشتباه گرفته‌ای یا سوء تفاهمی پیش آمده است، اگر می‌خواهی از خستگی در بیایی من حاضرم به تو کمک کنم، و اگر از ما چیزی بخواهی به تو خواهیم داد، اگر گرسنه هستی ما شما را سیر می‌کنیم و غذا می‌دهیم، اگر حاجتی داری ما حاجت تو را برآورده می‌کنیم، اگر در این شهر جایی نداری ما از تو پذیرایی می‌کنیم ... در واقع امام حسن(ع) به کسی که ایشان را لعن کرده بود، سخنانی گفت که شبیه یک زیارت‌نامه بود. چه کسی می‌تواند بایستد و به کسی که به او ناسزا گفته این‌همه سخنان مثبت بگوید؟!
  • وقتی آن مرد شامی کلام حضرت را شنید، گریه کرد و گفت من شهادت می‌دهم تو خلیفۀ خدا در زمین هستی، خدا می‌داند رسالت خود را کجا قرار دهد، تاکنون تو و پدرت بدترین مردم در نزد من بودید ولی الان عزیزترین مردم در نزد من هستید. (وَ مِنْ حِلْمِه ع،‏ ما رَوَى الْمُبَرَّدُ وَ ابْنُ عَائِشَة أنَّ شَامِیّاً رَآهُ رَاکِباً فَجَعَلَ یَلْعَنُهُ وَ الْحَسَنُ لَا یُرَدُّ فَلَمَّا فَرَغَ‏ أَقْبَلَ‏ الْحَسَنُ‏ عَلَیْهِ فَسَلَّمَ عَلَیْهِ وَ ضَحِکَ وَ قَالَ أَیُّهَا الشَّیْخُ أَظُنُّکَ غَرِیباً وَ لَعَلَّکَ شُبِّهْتَ فَلَوِ اسْتَعْتَبْتَنَا أَعْتَبْنَاکَ وَ لَوْ سَأَلْتَنَا أَعْطَیْنَاکَ وَ لَوْ اسْتَرْشَدْتَنَا أَرْشَدْنَاکَ وَ لَوْ اسْتَحْمَلْتَنَا حَمَّلْنَاکَ وَ إِنْ کُنْتَ جَائِعاً أَشْبَعْنَاکَ وَ إِنْ کُنْتَ عُرْیَاناً کَسَوْنَاکَ وَ إِنْ کُنْتَ مُحْتَاجاً أَغْنَیْنَاکَ وَ إِنْ کُنْتَ طَرِیداً آوَیْنَاکَ وَ إِنْ کَانَ لَکَ حَاجَةٌ قَضَیْنَاهَا لَکَ فَلَوْ حَرَّکْتَ رَحْلَکَ إِلَیْنَا وَ کُنْتَ ضَیْفَنَا إِلَى وَقْتِ ارْتِحَالِکَ کَانَ أَعْوَدَ عَلَیْکَ لِأَنَّ لَنَا مَوْضِعاً رَحْباً وَ جَاهاً عَرِیضاً وَ مَالًا کَبِیراً، فَلَمَّا سَمِعَ الرَّجُلُ کَلَامَهُ بَکَى ثُمَّ قَالَ أَشْهَدُ أَنَّکَ خَلِیفَةُ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ اللَّهُ أَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسَالاتِهِ، وَ کُنْتَ أَنْتَ وَ أَبُوکَ أَبْغَضَ خَلْقِ اللَّهِ إِلَیَّ وَ الْآنَ أَنْتَ أَحَبُّ خَلْقِ اللَّهِ إِلَیَّ وَ حَوَّلَ رَحْلَهُ إِلَیْهِ وَ کَانَ ضَیْفَهُ إِلَى أَنِ ارْتَحَلَ وَ صَارَ مُعْتَقِداً لِمَحَبَّتِهِم‏؛ مناقب آل ابیطالب/ج4/ص19)‏

دریافت در قالب PDF در ابعاد A4

دریافت در قالب PDF در ابعاد A5

 

مطالب مرتبط:

 

منتشر شده در: اینجا

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۲/۰۵/۰۵
مجید شهشهانی

متن سبک زندگی با نگاهی به سوره حجرات

سبک زندگی با نگاهی به سوره حجرات

مصلای تهران

سبک زندگی

ماه رمضان

نظرات (۱)

۰۵ مرداد ۹۲ ، ۱۷:۲۲ فدایی رهبر
بسم الله
سلام اگه امکانش هست صوت این مراسم رو هم بذارید
یاعلی

سایت جدید بیان معنوی راه اندازی شد برای مشاهده کلیک کنید.

استفاده از مطالب این پایگاه با ذکر منبع بلامانع است.  قدرت گرفته از ساخت وبلاگ در بلاگ بیان، رسانه متخصصان و اهل قلم