حدیث | تشدید تقیه در آخر الزمان
متن روایت
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: کُلَّمَا تَقَارَبَ هَذَا الْأَمْرُ «أَیْ خُرُوجِ الْقَائِمِ» کَانَ أَشَدَّ لِلتَّقِیَّةِ.
منبع
کافی، ج2، ص220 - التهذیب، ج6، ص172 - محاسن، ص259
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ: کُلَّمَا تَقَارَبَ هَذَا الْأَمْرُ «أَیْ خُرُوجِ الْقَائِمِ» کَانَ أَشَدَّ لِلتَّقِیَّةِ.
کافی، ج2، ص220 - التهذیب، ج6، ص172 - محاسن، ص259
رُوِیَ عَنْ رسول الله(ص) أَنَّهُ قَالَ: إِنَّ الْقُرْآنَ نَزَلَ جَمِیعُهُ عَلَى مَعْنَى «إِیَّاکِ أَعْنِی وَ اسْمَعِی یَا جَارَةِ».
إِیَّاکِ أَعْنِی وَ اسْمَعِی یَا جَارَةِ: ضرب المثلی در عرب ها، معادلش در فارسی، به در بگو دیوار بشنود.
عوالی اللئالی، ج4، ص115
الإمامُ الصّادقُ(ع): إنَّ اللّه َ بَعَثَ نَبیَّهُ « بِإِیَّاکِ أَعْنِی وَ اسْمَعِی یَا جَارَة».
إِیَّاکِ أَعْنِی وَ اسْمَعِی یَا جَارَةِ: ضرب المثلی در عرب ها، معادلش در فارسی، «به در بگو دیوار بشنود» است.
تفسیر قمی، ج1، ص16
احتجاجات امیرالمؤمنین(ع) بر فرد کافری که ادعای تناقض در آیات قرآن میکرد...
جَاءَ بَعْضُ الزَّنَادِقَةِ إِلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ(ع)؛ وَ قَالَ: لَوْ لَا مَا فِی الْقُرْآنِ مِنَ الِاخْتِلَافِ وَ التَّنَاقُضِ لَدَخَلْتُ فِی دِینِکُمْ
فَقَالَ لَهُ عَلِیٌّ(ع): وَ مَا هُوَ؟
(در اینجا این فرد زندیق، ابتدا معنی22 آیه را از امیرالمؤمنین سوال میکند که برایش ابهام داشته، سپس حضرت یک به یک آنها را پاسخ میدهد؛ بعد دوباره آن فرد معنی چند آیه دیگر را از حضرت سؤال میکند به همراه چند تناقض در قرآن که یکی از آن تناقضها این شبههای است که آورده شده است)
... وَ أَجِدُهُ یَقُولُ «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ»(انبیاء/107) وَ قَدْ أَرَى مُخَالِفِی الْإِسْلَامِ، مُعْتَکِفِینَ عَلَى بَاطِلِهِمْ، غَیْرَ مُقْلِعِینَ عَنْهُ، وَ أَرَى غَیْرَهُمْ مِنْ أَهْلِ الْفَسَادِ مُخْتَلِفِینَ فِی مَذَاهِبِهِمْ یَلْعَنُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً، فَأَیُّ مَوْضِعٍ لِلرَّحْمَةِ الْعَامَّةِ الْمُشْتَمِلَةِ عَلَیْهِمْ؟
فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیٌّ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ: سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلَائِکَةِ وَ الرُّوحِ تَبَارَکَ اللَّهُ وَ تَعَالَى هُوَ الْحَیُّ الدَّائِمُ الْقَائِمُ عَلى کُلِّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ؛ هَاتِ أَیْضاً مَا شَکَکْتَ فِیهِ؛
قَالَ: حَسْبِی مَا ذَکَرْتُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ؛
قَالَ ع: سَأُنَبِّئُکَ بِتَأْوِیلِ مَا سَأَلْتَ وَ ما تَوْفِیقِی إِلَّا بِاللَّهِ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ عَلَیْهِ فَلْیَتَوَکَّلِ؛
(حضرت امیرالمؤمنین در این قسمت شروع می کند به بیان معانی یک یک آن آیاتی که سؤال کرده بود آن زندیق، و سپس تناقضاتی را که ادعا کرده بود را پاسخ میدهند تا اینکه به پاسخ از این تناقض میرسد)
... وَ أَمَّا قَوْلُهُ لِلنَّبِیِّ ص «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ»(انبیاء/107) و َإِنَّکَ تَرَى أَهْلَ الْمِلَلِ الْمُخَالِفَةِ لِلْإِیمَانِ وَ مَنْ یَجْرِی مَجْرَاهُمْ مِنَ الْکُفَّارِ مُقِیمِینَ عَلَى کُفْرِهِمْ إِلَى هَذِهِ الْغَایَةِ، وَ أَنَّهُ لَوْ کَانَ رَحْمَةً عَلَیْهِمْ لَاهْتَدَوْا جَمِیعاً وَ نَجَوْا مِنْ عَذَابِ السَّعِیرِ، فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى إِنَّمَا عَنِى بِذَلِکَ أَنَّهُ جَعَلَهُ سَبِیلًا لِإِنْظَارِ أَهْلِ هَذِهِ الدَّار، لِأَنَّ الْأَنْبِیَاءَ قَبْلَهُ بُعِثُوا بِالتَّصْرِیحِ لَا بِالتَّعْرِیضِ، و کان النَّبِیُّ ص منهم إِذَا صَدَعَ بِأَمْرِ اللَّهِ وَ أَجَابَهُ قَوْمُهُ سَلَّمُوا وَ سَلَّمَ أَهْلُ دَارِهِمْ مِنْ سَائِرِ الْخَلِیقَةِ، وَ إِنْ خَالَفُوهُ هَلَکُوا وَ هَلَکَ أَهْلُ دَارِهِمْ بِالْآفَةِ الَّتِی کَانَتْ نَبِیُّهُمْ یَتَوَعَّدُهُمْ بِهَا، وَ یُخَوِّفُهُمْ حُلُولَهَا وَ نُزُولُهَا بِسَاحَتِهِمْ، مِنْ خَسْفٍ أَوْ قَذْفٍ أَوْ رَجْفٍ أَوْ رِیحٍ أَوْ زَلْزَلَةٍ أَوْ غَیْرِ ذَلِکَ مِنْ أَصْنَافِ الْعَذَابِ الَّتِی هَلَکَتْ بِهَا الْأُمَمُ الْخَالِیَةُ، وَ إِنَّ اللَّهَ عَلِمَ مِنْ نَبِیِّنَا ص وَ مِنَ الْحُجَجِ فِی الْأَرْضِ الصَّبْرَ عَلَى مَا لَمْ یُطِقْ مَنْ تَقَدَّمَهُمْ مِنَ الْأَنْبِیَاءِ الصَّبْرُ عَلَى مِثْلِهِ، فَبَعَثَهُ اللَّهُ بِالتَّعْرِیضِ لَا بِالتَّصْرِیحِ وَ أَثْبَتَ حُجَّةَ اللَّهِ تَعْرِیضاً لَا تَصْرِیحاً بِقَوْلِهِ فِی وَصِیِّهِ: مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا مَوْلَاهُ وَ هُوَ مِنِّی بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِیَّ بَعْدِی، وَ لَیْسَ مِنْ خَلِیقَةِ النَّبِیِّ وَ لَا مِنَ النُّبُوَّةِ أَنْ یَقُولَ قَوْلًا لَا مَعْنَى لَهُ، فَلَزِمَ الْأُمَّةَ أَنْ تَعْلَمَ أَنَّهُ لَمَّا کَانَتِ النُّبُوَّةُ وَ الْأُخُوَّةُ مَوْجُودَتَیْنِ فِی خِلْقَةِ هَارُونَ وَ مَعْدُومَتَیْنِ فِیمَنْ جَعَلَهُ النَّبِیُّ ص بِمَنْزِلَتِهِ، أَنَّهُ قَدِ اسْتَخْلَفَهُ عَلَى أُمَّتِهِ کَمَا اسْتَخْلَفَ مُوسَى هَارُونَ، حَیْثُ قَالَ لَهُ: اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی، وَ لَوْ قَالَ لَهُمْ: لَا تُقَلِّدُوا الْإِمَامَةَ إِلَّا فُلَاناً بِعَیْنِهِ وَ إِلَّا نَزَلَ بِکُمُ الْعَذَابُ، لَأَتَاهُمُ الْعَذَابُ، وَ زَالَ بَابُ الْإِنْظَارِ وَ الْإِمْهَالِ.
مُعْتَکِفِینَ عَلَى بَاطِلِهِمْ: باقی بر باطلشان هستند
غَیْرَ مُقْلِعِینَ عَنْهُ: روی برگردان نیستند از آن
إِنْظَارِ: مهلت دادن
صَدَعَ: صدایش را بلند کرد
الْخَلِیقَةِ: مردم
حُلُولَهَا: آمدن و ظاهر شدن
سَاحَتِهِمْ: منطقه و محل آن ها
خَسْفٍ: فرو بردن زمین هر آنچه رویش هست(رانش زمین)
قَذْفٍ: پرتاب کردن چیزی(سنگباران شدن)
رَجْفٍ: صاعقه و صیحه آسمانی
الْخَالِیَةُ: گذشته
الاحتجاج، ج1، صص240- 255
عَنْ جَعْفَرٍ ع عَنْ أَبِیهِ ع قَالَ: إِنَّ عَلِیّاً لَمْ یَکُنْ یَنْسُبُ أَحَداً مِنْ أَهْلِ حَرْبِهِ إِلَی الشِّرْکِ وَ لَا إِلَی النِّفَاقِ وَ لَکِنَّهُ کَانَ یَقُولُ هُمْ إِخْوَانُنَا بَغَوْا عَلَیْنَا.
بَغَوْا: طغیان کردند
قرب الإسناد، ص94ـ وسائل الشیعه، ج15، ص83
عَنِ الصَّادِقِ ع قَالَ: جَاءَ أَعْرَابِیٌّ إِلَى النَّبِیِّ ص، فَادَّعَى عَلَیْهِ سَبْعِینَ دِرْهَماً ثَمَنَ نَاقَةٍ.
فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ ص: یَا أَعْرَابِیُّ أَ لَمْ تَسْتَوْفِ مِنِّی ذَلِکَ؟
فَقَالَ: لَا؛
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: إِنِّی قَدْ أَوْفَیْتُکَ؛
قَالَ الْأَعْرَابِیُّ: قَدْ رَضِیتُ بِرَجُلٍ یَحْکُمُ بَیْنِی وَ بَیْنَکَ.
فَقَامَ النَّبِیُّ ص مَعَهُ فَتَحَاکَمَا إِلَى رَجُلٍ مِنْ قُرَیْشٍ،
فَقَالَ الرَّجُلُ لِلْأَعْرَابِیِّ: مَا تَدَّعِی عَلَى رَسُولِ اللَّهِ؟
قَالَ: سَبْعِینَ دِرْهَماً ثَمَنَ نَاقَةٍ بِعْتُهَا مِنْهُ؛
فَقَالَ: مَا تَقُولُ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟
فَقَالَ ص: قَدْ أَوْفَیْتُهُ،
فَقَالَ الْقُرَشِیُّ: قَدْ أَقْرَرْتَ لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ بِحَقِّهِ فَإِمَّا أَنْ تُقِیمَ شَاهِدَیْنِ یَشْهَدَانِ بِأَنَّکَ قَدْ أَوْفَیْتَهُ وَ إِمَّا أَنْ تُوفِیَهُ السَّبْعِینَ الَّتِی یَدَّعِیهَا عَلَیْکَ.
فَقَامَ النَّبِیُّ ص مُغْضَباً یَجُرُّ رِدَاءَهُ
وَ قَالَ: وَ اللَّهِ لَأَقْصِدَنَّ مَنْ یَحْکُمُ بَیْنَنَا بِحُکْمِ اللَّهِ تَعَالَى ذِکْرُهُ.
فَتَحَاکَمَ مَعَهُ إِلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ(ع)؛
فَقَالَ علی ع لِلْأَعْرَابِیِّ: مَا تَدَّعِی عَلَى رَسُولِ اللَّهِ(ص)؟
قَالَ: سَبْعِینَ دِرْهَماً ثَمَنَ نَاقَةٍ بِعْتُهَا مِنْهُ.
قَالَ ع: مَا تَقُولُ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟
قَالَ: قَدْ أَوْفَیْتُهُ؛
قَالَ ع: یَا أَعْرَابِیُّ! إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ قَدْ أَوْفَیْتُکَ فَهَلْ صَدَقَ؟
فَقَالَ: لَا مَا أَوْفَانِی.
فَأَخْرَجَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع سَیْفَهُ مِنْ غِمْدِهِ وَ ضَرَبَ عُنُقَ الْأَعْرَابِیِّ؛
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص :لِمَ قَتَلْتَ الْأَعْرَابِیَّ؟
قَالَ ع: یَا رَسُولَ اللَّهِ نَحْنُ نُصَدِّقُکَ عَلَى أَمْرِ اللَّهِ وَ نَهْیِهِ وَ عَلَى أَمْرِ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ الثَّوَابِ وَ الْعِقَابِ وَ وَحْیِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَا نُصَدِّقُکَ فِی ثَمَنِ نَاقَةِ هَذَا الْأَعْرَابِیِّ؟ وَ إِنِّی قَتَلْتُهُ لِأَنَّهُ کَذَّبَکَ لَمَّا قُلْتُ لَهُ: أَصَدَقَ رَسُولُ اللَّهِ فِیمَا قَالَ؟ فَقَال: لَا، مَا أَوْفَانِی شَیْئاً؛
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: أَصَبْتَ یَا عَلِیُّ، فَلَا تَعُدْ إِلَى مِثْلِهَا.
ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى الْقُرَشِیِّ وَ کَانَ قَدْ تَبِعَهُ،
فَقَالَ: هَذَا حُکْمُ اللَّهِ لَا مَا حَکَمْتَ بِه.
فَتَحَاکَمَا: دادخواهی کردند
یَجُرُّ رِدَاءَهُ: عبایش را می کشید
غِمْدِهِ: قلاف شمشیرش
فَلَا تَعُدْ إِلَى مِثْلِهَا: در خصوص تضاد ابتدائی که بین این عبارت و عبارت قبلی آن در روایت به نظر میرسد: با توجه به روایات دیگر از رسول الله(ص) و ائمۀ معصومین(ع) ظاهرا این فرمایش حضرت اشاره به عدم ظرفیت مردم برای اجرای بیشتر این حکم است. لذا هم تصریح کردهاند که مطابق با حکم خداست و هم به دلیل ملاحظه ظرفیت، خواستند که بیش از این اجرا نشود. کما اینکه امیرالمؤمنین(ع) در حکومت خودشان به خاطر عدم ظرفیت مردم برخی احکام اسلام که در زمان رسول خدا(ص) جاری بود و بعد از ایشان تغییر کرده بود را جاری نمیکردند و حتی در برخی موارد از بیان صریح آن احکام اجتناب میکردند.( کافی ج8، ص59/ کافی ج5، ص556)
امالی صدوق، ص101 ـ من لا یحضره الفقیه، ج3، ص105
شیخ صدوق دو روایت متفاوت برای داستان خریدن شتر توسط پیامبر(ص) آورده است و پس از ذکر این دو روایت با ذکر توضیحاتی این دو روایت را مربوط به دو قضیه متفاوت میداند به این معنی که این اتفاق دو مرتبه رخ داده است. که این دو روایت بر اساس تقدم زمانی که شیخ صدوق احراز کرده، آورده شده است.
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ مَنْزِلِ عَائِشَةَ فَاسْتَقْبَلَهُ أَعْرَابِیٌّ وَ مَعَهُ نَاقَةٌ؛
فَقَالَ: یَا مُحَمَّدُ تَشْتَرِی هَذِهِ النَّاقَةَ؟
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: نَعَمْ، بِکَمْ تَبِیعُهَا یَا أَعْرَابِیُّ؟
فَقَالَ: بِمِائَتَیْ دِرْهَمٍ؛
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: بَلْ نَاقَتُکَ خَیْرٌ مِنْ هَذَا.
قَالَ: فَمَا زَالَ النَّبِیُّ ص یَزِیدُ حَتَّى اشْتَرَى النَّاقَةَ بِأَرْبَعِ مِائَةِ دِرْهَمٍ؛
قَالَ: فَلَمَّا دَفَعَ النَّبِیُّ ص إِلَى الْأَعْرَابِیِّ الدَّرَاهِمَ، ضَرَبَ الْأَعْرَابِیُّ یَدَهُ إِلَى زِمَامِ النَّاقَةِ،
فَقَالَ: النَّاقَةُ نَاقَتِی وَ الدَّرَاهِمُ دَرَاهِمِی؛ فَإِنْ کَانَ لِمُحَمَّدٍ شَیْءٌ فَلْیُقِمِ الْبَیِّنَةَ.
قَالَ: فَأَقْبَلَ رَجُلٌ؛
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: أَ تَرْضَى بِالشَّیْخِ الْمُقْبِلِ؟
قَالَ: نَعَمْ یَا مُحَمَّدُ؛
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: تَقْضِی فِیمَا بَیْنِی وَ بَیْنَ هَذَا الْأَعْرَابِیِّ؛
فَقَالَ: تَکَلَّمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ؛
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: النَّاقَةُ نَاقَتِی وَ الدَّرَاهِمُ دَرَاهِمُ الْأَعْرَابِیِّ؛
فَقَالَ الْأَعْرَابِیُّ: بَلِ النَّاقَةُ نَاقَتِی وَ الدَّرَاهِمُ دَرَاهِمِی، إِنْ کَانَ لِمُحَمَّدٍ شَیْءٌ فَلْیُقِمِ الْبَیِّنَةَ؛
فَقَالَ الرَّجُلُ: الْقَضِیَّةُ فِیهَا وَاضِحَةٌ یَا رَسُولَ اللَّهِ، وَ ذَلِکَ أَنَّ الْأَعْرَابِیَّ طَلَبَ الْبَیِّنَةَ؛
فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ ص: اجْلِسْ؛ فَجَلَسَ.
ثُمَّ أَقْبَلَ رَجُلٌ آخَرُ، فَقَالَ النَّبِیُّ ص: أَ تَرْضَى یَا أَعْرَابِیُّ بِالشَّیْخِ الْمُقْبِلِ؟
قَالَ: نَعَمْ یَا مُحَمَّدُ؛
فَلَمَّا دَنَا، قَالَ النَّبِیُّ ص: اقْضِ فِیمَا بَیْنِی وَ بَیْنَ الْأَعْرَابِیِّ؛
قَالَ: تَکَلَّمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ؛
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: النَّاقَةُ نَاقَتِی وَ الدَّرَاهِمُ دَرَاهِمُ الْأَعْرَابِیِّ؛
فَقَالَ الْأَعْرَابِیُّ: بَلِ النَّاقَةُ نَاقَتِی وَ الدَّرَاهِمُ دَرَاهِمِی، إِنْ کَانَ لِمُحَمَّدٍ شَیْءٌ فَلْیُقِمِ الْبَیِّنَةَ؛
فَقَالَ الرَّجُلُ: الْقَضِیَّةُ فِیهَا وَاضِحَةٌ یَا رَسُولَ اللَّهِ، لِأَنَّ الْأَعْرَابِیَّ طَلَبَ الْبَیِّنَةَ.
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: اجْلِسْ حَتَّى یَأْتِیَ اللَّهُ بِمَنْ یَقْضِی بَیْنِی وَ بَیْنَ الْأَعْرَابِیِّ بِالْحَقِّ.
فَأَقْبَلَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع؛ فَقَالَ النَّبِیُّ ص: أَ تَرْضَى بِالشَّابِّ الْمُقْبِلِ؟
قَالَ: نَعَمْ؛
فَلَمَّا دَنَا، قَالَ النَّبِیُّ ص: یَا أَبَا الْحَسَنِ اقْضِ فِیمَا بَیْنِی وَ بَیْنَ الْأَعْرَابِیِّ؛
فَقَالَ: تَکَلَّمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ؛
فَقَالَ النَّبِیُّ ص: النَّاقَةُ نَاقَتِی، وَ الدَّرَاهِمُ دَرَاهِمُ الْأَعْرَابِیِّ؛
فَقَالَ الْأَعْرَابِیُّ: لَا بَلِ النَّاقَةُ نَاقَتِی وَ الدَّرَاهِمُ دَرَاهِمِی، إِنْ کَانَ لِمُحَمَّدٍ شَیْءٌ فَلْیُقِمِ الْبَیِّنَةَ؛
فَقَالَ عَلِیٌّ ع: خَلِّ بَیْنَ النَّاقَةِ وَ بَیْنَ رَسُولِ اللَّهِ ص؛
فَقَالَ الْأَعْرَابِیُّ: مَا کُنْتُ بِالَّذِی أَفْعَلُ أَوْ یُقِیمَ الْبَیِّنَةَ.
قَالَ: فَدَخَلَ عَلِیٌّ ع مَنْزِلَهُ فَاشْتَمَلَ عَلَى قَائِمِ سَیْفِهِ، ثُمَّ أَتَى فَقَالَ: خَلِّ بَیْنَ النَّاقَةِ وَ بَیْنَ رَسُولِ اللَّهِ ص؛
قَالَ: مَا کُنْتُ بِالَّذِی أَفْعَلُ أَوْ یُقِیمَ الْبَیِّنَةَ.
قَالَ: فَضَرَبَهُ عَلِیٌّ ع ضَرْبَةً، فَاجْتَمَعَ أَهْلُ الْحِجَازِ عَلَى أَنَّهُ رَمَى بِرَأْسِهِ وَ قَالَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِرَاقِ بَلْ قَطَعَ مِنْهُ عُضْواً.
قَالَ: فَقَالَ النَّبِیُّ ص: مَا حَمَلَکَ عَلَى هَذَا یَا عَلِیُّ؟
فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، نُصَدِّقُکَ عَلَى الْوَحْیِ مِنَ السَّمَاءِ وَ لَا نُصَدِّقُکَ عَلَى أَرْبَعِمِائَةِ دِرْهَم؟
فَاجْتَمَعَ أَهْلُ الْحِجَازِ عَلَى أَنَّهُ رَمَى بِرَأْسِهِ وَ قَالَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِرَاقِ بَلْ قَطَعَ مِنْهُ عُضْواً: بعضی می گویند سرش را انداخت و جدا کرد و بعضی می گویند یک عضوش را قطع کرد.
من لا یحضره الفقیه، ج3، ص107
عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ الْجُعْفِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(ع) قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ: أَمَا وَ اللَّهِ لَیَغِیبَنَّ إِمَامُکُمْ سِنِیناً مِنْ دَهْرِکُمْ وَ لَتُمَحَّصُنَّ حَتَّى یُقَالَ: مَاتَ أَوْ هَلَکَ بِأَیِّ وَادٍ سَلَکَ وَ لَتَدْمَعَنَّ عَلَیْهِ عُیُونُ الْمُؤْمِنِینَ وَ لَتُکْفَؤُنَّ کَمَا تُکْفَأُ السُّفُنُ فِی أَمْوَاجِ الْبَحْرِ وَ لَا یَنْجُو إِلَّا مَنْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَهُ وَ کَتَبَ فِی قَلْبِهِ الْإِیمَانَ وَ أَیَّدَهُ بِرُوحٍ مِنْهُ وَ لَتُرْفَعَنَّ اثْنَتَا عَشْرَةَ رَایَةً مُشْتَبِهَةً لَا یُدْرَى أَیٌّ مِنْ أَیٍّ.
قَالَ: فَبَکَیْتُ؛
فَقَالَ لِی: مَا یُبْکِیکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ؟
فَقُلْتُ: وَ کَیْفَ لَا أَبْکِی وَ أَنْتَ تَقُولُ اثْنَتَا عَشْرَةَ رَایَةً مُشْتَبِهَةً لَا یُدْرَى أَیٌّ مِنْ أَیٍّ فَکَیْفَ نَصْنَعُ؟
قَالَ: فَنَظَرَ إِلَى شَمْسٍ دَاخِلَةٍ فِی الصُّفَّةِ،
فَقَالَ: یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ تَرَى هَذِهِ الشَّمْس؟
قُلْتُ: نَعَمْ؛
قَالَ: وَ اللَّهِ لَأَمْرُنَا أَبْیَنُ مِنْ هَذِهِ الشَّمْسِ.
لَتُمَحَّصُنَّ: امتحانی می شوید
لَتَدْمَعَنَّ: اشک می ریزد.
لَتُکْفَؤُنَّ : زیر و رو می شوید(کتاب العین/ و الکَفْءُ: قلبک الشیء لوجهه)
الصُّفَّةِ: ایوان
کمال الدین، ج2، ص347 ـ کافی، ج1، ص 336 با اندکی اختلاف
شش مطلب با عناوین زیر به بخش "مستندات>احادیث" سایت اضافه شد:
* بیان معنوی، برخی مستندات استفاده شده توسط استاد پناهیان در خلال سخنرانیها و کتابها را به مرور به بخش مستندات سایت اضافه میکند.
ذَکَرُوا أَنَّهُ ع تَوَضَّأَ مَعَ النَّاسِ فِی مِیضَاةِ الْمَسْجِدِ، فَزَحَمَهُ رَجُلٌ فَرَمَى بِهِ، فَأَخَذَ الدِّرَّةَ فَضَرَبَهُ، ثُمَّ قَالَ لَهُ: لَیْسَ هَذَا لِمَا صَنَعْتَ بِی، وَ لَکِنْ یَجِیءُ مَنْ هُوَ أَضْعَفُ مِنِّی، فَتَفْعَلُ بِهِ مِثْلَ هَذَا، فَتَضْمَن.
مِیضَاةِ: محل شستشو و وضو گرفتن
زَحَمَ- زَحْماً و زِحَاماً هُ: او را به تنگنا انداخت، وى را در سختى و مضیقه افکند.
رمی بفلان: او را انداخت
الدرّة: تازیانه
اختصاص شیخ مفید، ص159
سلسله همایشهای مظلوم مقتدر(سیره سیاسی امیرالمؤمنین علی ع)، دانشگاه تهران، تالار فردوسی، سال1389